Aan het begin van de twintigste eeuw gingen de Heerlenaren op zondagochtend naar de kerk, maar op zondagmiddag was het tijd voor het wekelijkse gezinsuitje. Wandelen in het park, familiebezoek of “naar de matinee”.
In de winterperiode werden er op zondagmiddag films gedraaid. Dat liep zo goed dat in juni 1912 het “Lichtspiel Theater” geopend werd in een zaal van hotel De Gouden Leeuw* aan het Wilhelminaplein. De belangstelling was zo groot dat de zaal herhaaldelijk te klein bleek te zijn. Daarom werd in augustus 1912 uitgeweken naar een grotere zaal in hotel Du Nord aan de Stationstraat.
Deze bioscoop had al snel een slechte naam vanwege de “schandelijke” films die er werden vertoond. Titels als “Die schwarze Katze” en “Abscheu vor der Sünde” zorgde wel voor een goed gevulde kassa. Toen in oktober 1913 een onverkorte kopie van de illegale film “Die letzten Tage von Pompeji” werd gedraaid waren de rapen gaar. De film werd in beslag genomen en de bioscoop voor enkele weken gesloten.
Bij het uitbreken van de eerste wereldoorlog moest het theater ook sluiten maar nu waarschijnlijk vanwege de Duitse nationaliteit van de exploitant. Na de oorlog opende de nieuwe eigenaar, Schiffers de bioscoop onder de naam “Flora”.
In 1920 vond er een renovatie plaats van de 500 zitplaatsen tellende bioscoop. In 1922 nemen de neven Jean en Pierre Martens de exploitatie over en krijgt de bioscoop de naam “Universal”. Eind jaren twintig worden de neven ontslagen en neemt Ferdinand Vijgen de exploitatie over. In 1935 komt de bioscoop in handen van de Duitse gebroeders Hirschberg. Deze vermogende broers moesten vanwege hun joodse geloof uitwijken naar Nederland. In Duitsland waren ze de eigenaars van 12 bioscopen, een dergelijk imperium wilden zij ook in Nederland opbouwen en kochten daarom de exploitatierechten van bioscopen in Heerlen, Hoensbroek, Helmond en Den Haag.
Voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog werd de exploitatie van de Universal overgenomen door de gebroeders van Bergen. De gebroeders van Bergen lieten de zaal verbouwen en de buitenzijde wit schilderen. De nieuwe zaal telde 400 stoelen met armleuningen en werd onder de naam “Scala” op 26 oktober 1940 geopend.
De Scala werd in de volksmond de “knokboet” genoemd vanwege de vele knokfilms die er gedraaid werden.
In 1973 neemt bioscoopbedrijf Tuschinski uit Amsterdam de exploitatie van de Scala over. Maar het is zo slap op de bioscoopmarkt dat de Amsterdammers de Scala op 27 december 1974 alweer sluiten. De zaal wordt verkocht en de nieuwe eigenaar vervangt de stoelen met armleuningen door gokkasten.
* Hotel de Gouden Leeuw werd vele jaren later het vermaarde “Femina”
Bron: Land van Herle 1996 – R. Braad
Boek: Royal – Ivo Senden
Add a Comment