Luciushof

De Luciushof is een voormalig klooster van de Carmelitessen zusters. Deze bedelorde leefde afgesloten van de buitenwereld, ze verbouwde voedsel in de kloostertuin, maakte en hersteld zelf hun kleding, onderhielden voor zover mogelijk het klooster en waren voor de rest aangewezen op aalmoezen. 

De Karmelietenorde is in de 13e eeuw gesticht met de bouw van een klooster op het Karmelgebergte in Israël. Deze berg wordt reeds in de bijbel genoemd. De naam Karmel betekent “wijngaard” en is een hebreeuwse jongensnaam. Vanaf 1400 zochten ook vrouwen aansluiten bij de Karmelorde en in 1452 werd een zusterorde gesticht. In de zestiende eeuw begon Teresa van Avila (1515-1582) een hervorming van de Karmelorde. Aan deze Teresa dankt de kapel aan de Putgraaf haar naam, de  Sint Theresiakapel ook wel Carmelkapel genoemd.

Het klooster met de bijbehorende kapel is gebouwd in 1934 naar een ontwerp van architect Anton Bartels, in de stijl van de Delftse school. Het klooster heeft een sobere uitstraling in tegenstelling tot de kapel waar achter het altaar een opaline wand (een wand van gebrandschilderd glas tegen een muur) te zien is van de Amsterdamse glazenier J. Mammen (drie zussen van Mammen zaten in dit klooster), de glas in lood ramen zijn gemaakt door C. Alberdinck en pas in 1936 geplaatst.

Toen de zusters in december 1971 naar Merkelbeek verhuisden heeft de gemeente het complex gekocht met de bedoeling het af te breken om er appartementen te bouwen. Een groep Heerlenaren, verenigd in de kapelstichting, heeft zich met succes  verzet tegen de sloop van de kapel (en het klooster).   Nu is het complex eigendom van woningstichting Weller en de kapel van Stichting Kapel Putgraaf.

De Luciushof dankt zijn naam aan een pottenbakker uit de Romeinse tijd.   In 1971 werd op de plek waar men een dubbele garage wilden bouwen een pottenbakkersoven ontdekt. Nader onderzoek wees uit dat het een oven was uit 125 – 150 nC.  In de oven die geëxplodeerd bleek te zijn vond men o.a. de resten van een kruik. Op deze kruik was een inscriptie aangebracht waar heel veel uit af te leiden valt.

De inscriptie luidt, vrij vertaald vanuit het latijn, als volgt:

Lucius Ferenius heeft voor Amaka deze kruik ge­maakt.

Lucius wijdt (deze kruik) aan de goede god van Fere(s)ne(?) zijn geboorteplaats

Lucius genaamd Metcius maakte deze (kruik) in zijn bedrijf.

Uit de naam Lucius Ferenius is af te leiden dat het om een inheems persoon gaat. Romeinse burgers hadden namelijk drie namen, een voor­naam, een achternaam en een bijnaam.

Ferenius geeft aan dat zijn geboorteplaats Feresne was (Dilsen, Belgie). Ook Amaka was inheems en waarschijnlijk zijn vrouw. Metcius was de naam die hij had in zijn geboortedorp. Dat Lucius Latijn kon schrijven is opmerkelijk te noemen voor een pottenbakker en de inscriptie en de wijding aan de god van Feresne maakten de kruik magisch. Aan de vorm van de kruik is af te leiden dat die gemaakt is tussen 125 en 150 na Chr. 

Lucius Ferenius en Amaka zijn daarmee de oudste bewoners van Coriovallum waarvan de naam bekend is.

De naam ‘De Twee Gezusters’ duidt op de twee naast elkaar gelegen kloosters, het Savelbergklooster en het Carmelitessenklooster die samen dienst doen als werkplek, woonruimte, ontmoetingsruimte, concertpodium, museum, restaurant en meer.

Anno 2022 is op de binnenplaats van de Luciushof een kruidentuin ingericht. Geïnspireerd op de kruidentuin van Broeder Aloysius (1854 1942). Broeder Aloysius was van huis uit erg geïnteresseerd in de kruidengeneeskunde en werd door Mgr. Savelberg naar pastoor Kneipp in Beieren gestuurd om zich verder te bekwamen in de kruidengeneeskunde en o.a. ook de “Kneipp-koudwaterkuur”. Voor hij in de leer ging in Duitsland kwamen er al mensen van heinde en ver om zich door de broeder te laten behandelen, maar toen hij terug was uit Duitsland werd Heerlen een echt kuuroord met gasten van over de hele wereld. 

Om alle gasten te kunnen onderbrengen werd het Mannenhuis gebouwd in 1892 en Mariabad voor de vrouwelijke kuurgasten. in 1897 werd het Sanatorium St. Jozef-Heilbron als verblijf voor rijkere mannelijke kuurgasten (Huize De Berg) gebouwd. 

In 1901 schreef broeder Aloysius het boek “troost der zieken” waarin veel ziektes beschreven worden en de daarbij behorende behandeling. 

Door het verbeteren van de medische zorg kwam er rond 1917 een einde aan het “Kneippen”. De kruidenapotheek van broeder Aloysius is echter tot 1957 open gebleven.

Tags: geen tags

Add a Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *